28
март
2022
мектеп
ҰБТға психологиялық кеңестер
11-сыныптар арасында
УАҚЫТТЫ ҚАЛАЙ ТИІМДІ ҚОЛДАНУҒА БОЛАДЫ?
Уақыт. Біз уақытты дұрыс қолдана алмаймыз. Біз оны тек жоғалтуға ғана бармыз. Әрқайсымыз сөткесіне 24 сағат аламыз, бірақ бұл уақытта барлық өздерінің ойлаған нәрселеріне үлгеретін адамдар да болады. Уақыттың шығындалуын үнемдейтін бірнеше әдістерді қолданып көріңіз:
1. Жұмыс тізімін құрыңыз. Оған ең қажетті істейтін нәрселеріңізді белгілеңіз. Сіз қаншалықты алға жылжыдыңыз, бұл таңдануға жағымды әсер болатынын мұқият белгілеңіз.
2. Барлық жұмыстарды сапасы бойынша іріктеңіз: ең бастысы – бірінші кезекте нені істеу керек, шағын бағдарды тезірек, нақты, соңына дейін бос уақытта орындау қажет. Келесі схема бойынша уақытты қалай үнемдеу керектігін көресіз.
3. Артық уәде беруден аулақ болыңыз. Өзіңідің істей алу мүмкіндігіңізге байланысты бос уақытты қалай тиімді өткізуге болады, бір жағынан қарапайым істі орындауға қанша уақыт жұмсайсыз.
4. Белсенді және өнімді іс-әрекетіңіз арасындағы айырмашылықтарды айыра біліңіз.
Белсенділік (айталық, көпше түрде телефон хабарламалары) барлық жоспарларыңызды ұтымды орындау болып табылады. Өнімділік – таңдалған мақсат бойынша оның дұрыс орындалуы өнімді қорытынды беру қадамы. Тек белсенді болмай, мүмкіндігіңізге байланысты ұтымды істеуге тырысыңыз.
5. Сіз шаршағандықтан өзіңіздің жұмыстарыңызға қатыссыз жиналысқа қатыстыңыз, жиналыста сізге өз қарсылығын білдірген болдып, жиналыстан кейін қиналғандықтан уақытыңыз да және белсенділігіңіз де төмендеді: жағдайға байланысты уақытты жоғалтқаныңызды талдаңыз. Сіздің ұтымды ісіңіздің және уақытыңыздың төмендеуі қиналғандықтан болды деп есептеңіз. Бұндай уақытты жоғалтудан кейін болашақта бұндай жоғалтудан қашуды ойлаңыз.
6. Өзіңіздің бос уақытыңызға сәйкестендіріп, жұмысыңызды жоспарлаңыз. Сіз өзіңізді демалдыруға және клиенттерді өабылдауға уақытты ұтымды бөліңіз. Есікті жауып, телефонды өшіріп, өз мүмкіндігіңізге байланысты жұмыстарды орындаңыз.
7. Басқа адамдар сияқты өзіңіздің жұмысыңызды бір күн ішінде өнімді орындаңыз. Қиын жағдайда жұмысыңызды, уақытты үнемдей отырып жоспарлаңыз.
8. Өзіңіздің жұмыстарыңыздың аяқталмағанына сеніңіз. Кез келген жұмысты орындауға тырысу қажет. Сіз жұмыстың бір адамға мінсіз орындау керек еместігін түсініңіз. Егер сіз жұмыстың әрбір бөлшектеріне уақытты көп бөлсеңіз, екінші жұмысты орындауға аз уақыт жұмсайсыз. Жұмыс бағыттарыңызды есіңізде ұстаңыз.
9. Шешімі табылмайтын істен қашыңыз. Егер сіз «бос уақытыңыз» болса, өзіңізден қазір не істеу керектігін сұраңыз.
ӨМІРЛІК ЕРЕЖЕЛЕР
Шығыстың белгілі ойшылы Далай Лама жаңа мыңжылдықтың бастауында өмірдің 18 ережесін құрастырып шыққан екен. Сіз де біле жүріңіз:
1. Үлкен махаббат пен сәттіліктің үлкен тәуекелмен байланысты екенін назарыңыздан шығармаңыз.
2. Сіз жеңілген кезде, жинақталған тәжірибеден айырылып қалмайсыз.
3. Мына үш ереженің соңынан мәңгі еріп жүріңіз: а) Өзіңді сыйла; ә) Өзгені сыйла; с) Өз істегенің үшін берілетін жауапкершіліктен қашпа.
4. Ұмытпаңыз, сіздің қалаған нәрсеңіз әрдайым қажет бола бермейді.
5. Дұрыс бұзу үшін ережелерді жаттап алу керек.
6. Ұсақ текетірестің үлкен достықты бұзуына жол бермеңіз.
7. Қателескен болсаңыз – бірден түзету үшін әрекеттер жасаңыз.
8. Кейде оңаша қалып, өзіңді тыңдап тұру керек.
9. Өзіңізді еркін сезініңіз, бірақ, шекараны ешқашан бұзбаңыз.
10. Есіңізден шығармаңыз, қиындыққа төтеп берген достық – ең жақсы қарым-қатынас саналады.
11. Кейде адамдығыңды сақтап қалу үшін қатты қалаған нәрсеңнен бас тартуға тура келеді.
12. Сіз сүйетін, сізді сүйетін атмосфера – өміріңіздің негізін құрайды.
13. Пікірталас кезінде тек осы шақ туралы айтыңыз, өткенді қозғауға болмайды.
14. Біліміңізбен бөлісіңіз, бұл – өлместікке жетудің бір жолы.
15. Жер ананы аялаңыз, сүйіңіз.
16. Жылына бір рет әлі барып көрмеген жаңа жерлерге барып тұрыңыз.
17. Есіңізде болсын, кейде үнсіздік ең дұрыс жауап бола алады.
18. Қартайғанда еске алатын естеліктер болсын десеңіз, лайықты өмір сүріңіз.
11-сыныптар арасында
УАҚЫТТЫ ҚАЛАЙ ТИІМДІ ҚОЛДАНУҒА БОЛАДЫ?
Уақыт. Біз уақытты дұрыс қолдана алмаймыз. Біз оны тек жоғалтуға ғана бармыз. Әрқайсымыз сөткесіне 24 сағат аламыз, бірақ бұл уақытта барлық өздерінің ойлаған нәрселеріне үлгеретін адамдар да болады. Уақыттың шығындалуын үнемдейтін бірнеше әдістерді қолданып көріңіз:
1. Жұмыс тізімін құрыңыз. Оған ең қажетті істейтін нәрселеріңізді белгілеңіз. Сіз қаншалықты алға жылжыдыңыз, бұл таңдануға жағымды әсер болатынын мұқият белгілеңіз.
2. Барлық жұмыстарды сапасы бойынша іріктеңіз: ең бастысы – бірінші кезекте нені істеу керек, шағын бағдарды тезірек, нақты, соңына дейін бос уақытта орындау қажет. Келесі схема бойынша уақытты қалай үнемдеу керектігін көресіз.
3. Артық уәде беруден аулақ болыңыз. Өзіңідің істей алу мүмкіндігіңізге байланысты бос уақытты қалай тиімді өткізуге болады, бір жағынан қарапайым істі орындауға қанша уақыт жұмсайсыз.
4. Белсенді және өнімді іс-әрекетіңіз арасындағы айырмашылықтарды айыра біліңіз.
Белсенділік (айталық, көпше түрде телефон хабарламалары) барлық жоспарларыңызды ұтымды орындау болып табылады. Өнімділік – таңдалған мақсат бойынша оның дұрыс орындалуы өнімді қорытынды беру қадамы. Тек белсенді болмай, мүмкіндігіңізге байланысты ұтымды істеуге тырысыңыз.
5. Сіз шаршағандықтан өзіңіздің жұмыстарыңызға қатыссыз жиналысқа қатыстыңыз, жиналыста сізге өз қарсылығын білдірген болдып, жиналыстан кейін қиналғандықтан уақытыңыз да және белсенділігіңіз де төмендеді: жағдайға байланысты уақытты жоғалтқаныңызды талдаңыз. Сіздің ұтымды ісіңіздің және уақытыңыздың төмендеуі қиналғандықтан болды деп есептеңіз. Бұндай уақытты жоғалтудан кейін болашақта бұндай жоғалтудан қашуды ойлаңыз.
6. Өзіңіздің бос уақытыңызға сәйкестендіріп, жұмысыңызды жоспарлаңыз. Сіз өзіңізді демалдыруға және клиенттерді өабылдауға уақытты ұтымды бөліңіз. Есікті жауып, телефонды өшіріп, өз мүмкіндігіңізге байланысты жұмыстарды орындаңыз.
7. Басқа адамдар сияқты өзіңіздің жұмысыңызды бір күн ішінде өнімді орындаңыз. Қиын жағдайда жұмысыңызды, уақытты үнемдей отырып жоспарлаңыз.
8. Өзіңіздің жұмыстарыңыздың аяқталмағанына сеніңіз. Кез келген жұмысты орындауға тырысу қажет. Сіз жұмыстың бір адамға мінсіз орындау керек еместігін түсініңіз. Егер сіз жұмыстың әрбір бөлшектеріне уақытты көп бөлсеңіз, екінші жұмысты орындауға аз уақыт жұмсайсыз. Жұмыс бағыттарыңызды есіңізде ұстаңыз.
9. Шешімі табылмайтын істен қашыңыз. Егер сіз «бос уақытыңыз» болса, өзіңізден қазір не істеу керектігін сұраңыз.
ӨМІРЛІК ЕРЕЖЕЛЕР
Шығыстың белгілі ойшылы Далай Лама жаңа мыңжылдықтың бастауында өмірдің 18 ережесін құрастырып шыққан екен. Сіз де біле жүріңіз:
1. Үлкен махаббат пен сәттіліктің үлкен тәуекелмен байланысты екенін назарыңыздан шығармаңыз.
2. Сіз жеңілген кезде, жинақталған тәжірибеден айырылып қалмайсыз.
3. Мына үш ереженің соңынан мәңгі еріп жүріңіз: а) Өзіңді сыйла; ә) Өзгені сыйла; с) Өз істегенің үшін берілетін жауапкершіліктен қашпа.
4. Ұмытпаңыз, сіздің қалаған нәрсеңіз әрдайым қажет бола бермейді.
5. Дұрыс бұзу үшін ережелерді жаттап алу керек.
6. Ұсақ текетірестің үлкен достықты бұзуына жол бермеңіз.
7. Қателескен болсаңыз – бірден түзету үшін әрекеттер жасаңыз.
8. Кейде оңаша қалып, өзіңді тыңдап тұру керек.
9. Өзіңізді еркін сезініңіз, бірақ, шекараны ешқашан бұзбаңыз.
10. Есіңізден шығармаңыз, қиындыққа төтеп берген достық – ең жақсы қарым-қатынас саналады.
11. Кейде адамдығыңды сақтап қалу үшін қатты қалаған нәрсеңнен бас тартуға тура келеді.
12. Сіз сүйетін, сізді сүйетін атмосфера – өміріңіздің негізін құрайды.
13. Пікірталас кезінде тек осы шақ туралы айтыңыз, өткенді қозғауға болмайды.
14. Біліміңізбен бөлісіңіз, бұл – өлместікке жетудің бір жолы.
15. Жер ананы аялаңыз, сүйіңіз.
16. Жылына бір рет әлі барып көрмеген жаңа жерлерге барып тұрыңыз.
17. Есіңізде болсын, кейде үнсіздік ең дұрыс жауап бола алады.
18. Қартайғанда еске алатын естеліктер болсын десеңіз, лайықты өмір сүріңіз.